■ گـذر زهـره از مقابل خورشیـد در نقـاط مختـلف جهـان بخش عمومی

پدیده گذر سیاره زهره (ناهید) از برابر خورشید که در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته (16 و 17 خرداد) در اقصی نقاط جهان قابل مشاهده بود، علاقه‌مندان نجوم در سراسر جهان را به تماشای یکی از پدیده‌های نادر آسمانی دعوت کرد. چراکه تا 105 سال دیگر چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

گذرهای زهره در جفتهای هشت ساله با فاصله دوره‌ای بیش از یک قرن رخ می‌دهند. در طول این گذر، سیاره زهره مانند یک لکه سیاه گرد از برابر چهره خورشید عبور می‌کند. برای ستاره‌شناسان این گذر تنها یک منظره نادر سیاره‌ای نیست بلکه همچنین یکی از رویدادهایی است که آنها امیدوارند بتواند اشتیاق جمعی را در مورد جهان و جایگاه زمین در آن برانگیزد.

در حالی که ستاره‌شناسان از جدیدترین فناوریها برای ثبت این گذر استفاده کرده‌اند، دون پتیت، فضانورد آمریکایی در ایستگاه فضایی بین‌المللی به ثبت تصاویر از این رویداد و به اشتراک گذاشتن آنلاین آنها پرداخته است. در همین حین به علاقمندان هشدار داده شد که تنها با تلسکوپهای دارای فیلتر مناسب یا عینکهای مخصوص خورشیدگرفتگی به این رویداد نگاه کنند.

در زمان این گذر، تلسکوپ فضایی هابل از ماه برای رصد این رویداد استفاده کرده است. این تلسکوپ قادر به مشاهده مستقیم خورشید نیست از اینرو از ماه به عنوان یک آینه برای ثبت نور بازتابی خورشید استفاده شد. محققان سپس به جدا کردن بخش کوچکی از نور عبوری از جو سیاره زهره می‌پردازند. در این نور می‌توان نشانه‌هایی از ترکیبات جوی زهره را شناسایی کرد. دانشمندان قصد دارند با این شیوه به مطالعه جو سیاره زهره و در نهایت سیارات فراخورشیدی بپردازند.

سیاره زهره که از حرارت بسیار بالایی برخوردار است، یکی از دو همسایه زمین بوده و از نظر اندازه به قدری شبیه به زمین است که دانشمندان بارها این دو را دوقلو خوانده‌اند. با این حال در زمان گذر آن از برابر خورشید، از منظر زمین به صورت یک نقطه سیاه خواهد بود.

این هفتمین گذر قابل مشاهده از زمان پیش‌بینی این پدیده توسط یوهانس کپلر،‌ ستاره‌شناس آلمانی در قرن 17 میلادی است. به دلیل شکل و سرعت مدار زهره دراطراف خورشید و ارتباط آن با سفر سالانه زمین، این گذرها به شکل جفت در دوره‌های بیش از یک قرن رخ می‌دهند. ناسا از مرکز بازدید گودارد در مریلند به تماشای این رویداد نادر با تلسکوپهای خورشیدی خود نشست.

در ایران نیز آخرین گذر سیاره زهره از مقابل خورشید در قرن حاضر در بامداد 17 خرداد ماه رخ داد بطوریکه این گذر از زاهدان آغاز شد و تا بندر عباس ادامه داشت ضمن اینکه در تهران از ساعت 9:06 صبح قابل مشاهده بود.

این رویداد تاریخی که بار دیگر در سال 2117 رخ خواهد داد، در بسیاری از کشورهای جهان به ویژه منطقه شرق و جنوب شرق آسیا از سوی علاقه مندان مشاهده شد که تصاویر متعدد ثبت شده از این رویداد زیبا را می بینید:

target=_blank>